Приложение 7.

Возвратные глаголы

(Спряжение)

 

Настоящее время

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך צעפֿלי' זיך

איך גראָב זיך

איך שמועס זיך אױ'ס

1-ое (я)

דו צעפֿלי'סט זיך

דו גראָבסט זיך

דו שמועסט זיך אױ'ס

2-ое (ты)

ער (זי, עס) צעפֿלי'ט זיך

ער (זי, עס) גראָבט זיך

ער (זי, עס) שמועסט זיך אױ'ס

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר צעפֿליִ'ען זיך

מיר גראָבן זיך

מיר שמועסן זיך אױ'ס

1-ое (мы)

איר צעפֿלי'ט זיך

איר גראָבט זיך

איר שמועסט זיך אױ'ס

2-ое (вы)

זײ צעפֿליִ'ען זיך

זײ גראָבן זיך

זײ שמועסן זיך אױ'ס

3-ье (они)

 

Прошедшее (простое) время

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך בין זיך צעפֿלױ'גן

איך האָב זיך געגראָ'בן

איך האָב זיך אױ'סגעשמועסט

1-ое (я)

דו ביסט זיך צעפֿלױ'גן

דו האָסט זיך געגראָ'בן

דו האָסט זיך אױ'סגעשמועסט

2-ое (ты)

ער (זי, עס) איז זיך צעפֿלױ'גן

ער (זי, עס) האָט זיך געגראָ'בן

ער (זי, עס) האָט זיך אױ'סגעשמועסט

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר זײַנען [זענען] זיך צעפֿלױ'גן

מיר האָבן זיך געגראָ'בן

מיר האָבן זיך אױ'סגעשמועסט

1-ое (мы)

איר זײַן [זענט] זיך צעפֿלױ'גן

איר האָט זיך געגראָ'בן

איר האָט זיך אױ'סגעשמועסט

2-ое (вы)

זײ זײַנען [זענען] זיך צעפֿלױ'גן

זײ האָבן זיך געגראָ'בן

זײ האָבן זיך אױ'סגעשמועסט

3-ье (они)

 

Предпрошедшее время

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך בין זיך געװע'ן צעפֿלױ'גן

איך האָב זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

איך האָב זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

1-ое (я)

דו ביסט זיך געװע'ן צעפֿלױ'גן

דו האָסט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

דו האָסט זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

2-ое (ты)

ער (זי, עס) איז זיך געװע'ן צעפֿלױ'גן

ער (זי, עס) האָט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

ער (זי, עס) האָט זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר זײַ'נען [זענען] זיך געװע'ן צעפֿלױ'גן

מיר האָבן זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

מיר האָבן זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

1-ое (мы)

איר זײַט [זענט] זיך געװע'ן צעפֿלױ'גן

איר האָט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

איר האָט זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

2-ое (вы)

זײ זײַ'נען [זענען] זיך געװע'ן צעפֿלױ'גן

זײ האָבן זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

זײ האָבן זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

3-ье (они)

 

Условное наклонение. Тип I

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך װאָלט זיך צעפֿלױ'גן

איך װאָלט זיך געגראָ'בן

איך װאָלט זיך אױ'סגעשמועסט

1-ое (я)

דו װאָלסט זיך צעפֿלױ'גן

דו װאָלסט זיך געגראָ'בן

דו װאָלסט זיך אױ'סגעשמועסט

2-ое (ты)

ער (זי, עס) װאָלט זיך צעפֿלױ'גן

ער (זי, עס) װאָלט זיך געגראָ'בן

ער (זי, עס) װאָלט זיך אױ'סגעשמועסט

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר װאָלטן זיך צעפֿלױ'גן

מיר װאָלטן זיך געגראָ'בן

מיר װאָלטן זיך אױ'סגעשמועסט

1-ое (мы)

איר װאָלט זיך צעפֿלױ'גן

איר װאָלט זיך געגראָ'בן

איר װאָלט זיך אױ'סגעשמועסט

2-ое (вы)

זײ װאָלטן זיך צעפֿלױ'גן

זײ װאָלטן זיך געגראָ'בן

זײ װאָלטן זיך אױ'סגעשמועסט

3-ье (они)

 

Сослагательное наклонение*

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] צעפֿליִ'ען

איך װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] גראָבן

איך װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] אױ'סשמועסן

1-ое (я)

דו װאָלסט זיך געװע'זט [געװע'סט] צעפֿליִ'ען

דו װאָלסט זיך געװע'זט [געװע'סט] גראָבן

דו װאָלסט זיך געװע'זט [געװע'סט] אױ'סשמועסן

2-ое (ты)

ער (זי, עס) װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] צעפֿליִ'ען

ער (זי, עס) װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] גראָבן

ער (זי, עס) װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] אױ'סשמועסן

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר װאָלטן זיך געװע'זט [געװע'סט] צעפֿליִ'ען

מיר װאָלטן זיך געװע'זט [געװע'סט] גראָ'בן

מיר װאָלטן זיך געװע'זט [געװע'סט] אױ'סשמועסן

1-ое (мы)

איר װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] צעפֿליִ'ען

איר װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] גראָ'בן

איר װאָלט זיך געװע'זט [געװע'סט] אױ'סשמועסן

2-ое (вы)

זײ װאָלטן זיך געװע'זט [געװע'סט] צעפֿליִ'ען

זײ װאָלטן זיך געװע'זט [געװע'סט] גראָ'בן

זײ װאָלטן זיך געװע'זט [געװע'סט] אױ'סשמועסן

3-ье (они)

 

* – используется крайне редко. Используется для образования сослагательного наклонения. На русский язык можно перевести, как «Если бы я + форма 3-его лица прошедшего времени глагола, что…». В разговорном языке вместо этой формы наклонения, в основном, используется условное наклонение.

 

Условное наклонение. Тип II**

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך װאָלט זיך געהאַ'ט צעפֿלױ'גן

איך װאָלט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

איך װאָלט זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

1-ое (я)

דו װאָלט זיך געהאַ'ט צעפֿלױ'גן

דו װאָלסט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

דו װאָלסט זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

2-ое (ты)

ער (זי, עס) װאָלט זיך געהאַ'ט צעפֿלױ'גן

ער (זי, עס) װאָלט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

ער (זי, עס) װאָלט זיך געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר װאָלטן זיך געהאַ'ט צעפֿלױ'גן

מיר װאָלטן זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

מיר װאָלטן געהאַ'ט אױ'סגעשמועסט

1-ое (мы)

איר װאָלט זיך געהאַ'ט צעפֿלױ'גן

איר װאָלט זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

איר װאָלט זיך געהאַט אױ'סגעשמועסט

2-ое (вы)

זײ װאָלטן זיך געהאַ'ט צעפֿלױ'גן

זײ װאָלטן זיך געהאַ'ט געגראָ'בן

זײ װאָלטן זיך געהאַט אױ'סגעשמועסט

3-ье (они)

 

** – используется крайне редко. Используется для образования условного наклонения прошедшего времени. На русский язык можно перевести, как «я + глагол (форма 3-ье лицо прошедшего времени) бы». В литературном языке вместо этой формы наклонения, в основном, используется предпрошедшее время.

 

Многократное прошедшее время

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך פֿלעג זיך צעפֿליִ'ען

איך פֿלעג זיך גראָבן

איך פֿלעג זיך אױ'סשמועסן

1-ое (я)

דו פֿלעגסט זיך צעפֿליִ'ען

דו פֿלעגסט זיך גראָבן

דו פֿלעגסט זיך אױ'סשמועסן

2-ое (ты)

ער (זי, עס) פֿלעג(ט) זיך צעפֿליִ'ען

ער (זי, עס) פֿלעג(ט) זיך גראָבן

ער (זי, עס) פֿלעג(ט) זיך אױ'סשמועסן

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר פֿלעגן זיך צעפֿליִ'ען

מיר פֿלעגן זיך גראָבן

מיר פֿלעגן זיך אױ'סשמועסן

1-ое (мы)

איר פֿלעג(ט) זיך צעפֿליִ'ען

איר פֿלעג(ט) זיך גראָבן

איר פֿלעג(ט) זיך אױ'סשמועסן

2-ое (вы)

זײ פֿלעגן זיך צעפֿליִ'ען

זײ פֿלעגן זיך גראָבן

זײ פֿלעגן זיך אױ'סשמועסן

3-ье (они)

 

Будущее (простое) время

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך װעל זיך צעפֿליִ'ען

איך װעל זיך גראָבן

איך װעל זיך אױ'סשמועסן

1-ое (я)

דו װעסט זיך צעפֿליִ'ען

דו װעסט זיך גראָבן

דו װעסט זיך אױ'סשמועסן

2-ое (ты)

ער (זי, עס) װעט זיך צעפֿליִען

ער (זי, עס) װעט זיך גראָבן

ער (זי, עס) װעט זיך אױ'סשמועסן

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר װעלן זיך צעפֿליִ'ען

מיר װעלן זיך גראָבן

מיר װעלן זיך אױ'סשמועסן

1-ое (мы)

איר װעט זיך צעפֿליִ'ען

איר װעט זיך גראָבן

איר װעט זיך אױ'סשמועסן

2-ое (вы)

זײ װעלן זיך צעפֿליִ'ען

זײ װעלן זיך גראָבן

זײ װעלן זיך אױ'סשמועסן

3-ье (они)

 

Предбудущее время

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

איך װעל זיך זײַן  צעפֿלױ'גן

איך װעל זיך האָבן געגראָבן

איך װעל זיך האָבן אױ'סגעשמועסט

1-ое (я)

דו װעסט זיך זײַן צעפֿלױ'גן

דו װעסט זיך האָבן געגראָבן

דו װעסט זיך האָבן אױ'סגעשמועסט

2-ое (ты)

ער (זי, עס) װעט זיך זײַן צעפֿלױ'גן

ער (זי, עס) װעט זיך האָבן געגראָ'בן

ער (זי, עס) װעט זיך האָבן אױ'סגעשמועסט

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

מיר װעלן זיך זײַן צעפֿלױ'גן

מיר װעלן זיך האָבן געגראָ'בן

מיר װעלן זיך האָבן אױ'סגעשמועסט

1-ое (мы)

איר װעט זיך זײַן צעפֿלױ'גן

איר װעט זיך האָבן געגראָ'בן

איר װעט זיך האָבן אױ'סגעשמועסט

2-ое (вы)

זײ װעלן זיך זײַן צעפֿלױ'גן

זײ װעלן זיך האָבן געגראָ'בן

זײ װעלן זיך האָבן אױ'סגעשמועסט

3-ье (они)

 

Повелительное наклонение

 

В идиш повелительное  наклонение образуется:

а) – с помощью глагольной основы

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

צעפֿלי' זיך!

גראָב זיך!

שמועס זיך אױ'ס!

2-ое (ты)

Множественное лицо

צעפֿלי'ט זיך!

גראָבט זיך!

שמועסט זיך אױ'ס!

2-ое (вы)

 

б) – с помощью вспомогательного  глагола לאָזן или זאָלן для образования 3-его лица повелительного наклонения в ед. ч. и мн. ч. На русский язык можно перевести, как «Пусть он + инфинитив глагола»

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

לאָז [זאָל] ער זיך צעפֿליִ'ען!

לאָז [זאָל] ער זיך גראָבן!

לאָז [זאָל] ער זיך אױ'סשמועסן!

3-ье (он, она, оно)

Множественное лицо

לאָזן [זאָלן] זײ זיך צעפֿליִ'ען!

לאָזן [זאָלן] זײ זיך גראָבן!

לאָזן [זאָלן] זײ זיך אױ'סשמועסן!

3-ье (они)

 

в) – с помощью לאָ'מיך и לאָ'מיר для образования побудительной формы повелительного наклонения. На русский язык можно перевести, как «Давай(те)-ка + инфинитив глагола»

 

צעפֿליִ'ען זיך (разлететься)

גראַָבן זיך (копаться)

אױ'סשמועסן זיך (поговорить)

лицо

Единственное число

לאָ'מיך זיך צעפֿליִ'ען!

לאָ'מיך זיך גראָבן!

לאָ'מיך זיך אױ'סשמועסן!

1-ое (я)

Множественное лицо

לאָ'מיר זיך צעפֿליִ'ען!

לאָ'מיר זיך גראָבן!

לאָ'מיר זיך אױ'סשמועסן!

1-ое (мы)